Słownik kultu Serca Jezusowego
ks Jan Hojnowski SCJ
Wydawnictwo M - rok 2000
Książka zawiera szereg haseł ukazujących kult Serca Jezusowego. Przypomina dokumenty Kościoła poświęcone Najświętszemu Sercu Jezusa, historię i rozwój kultu z uwzględnieniem osób, które przyczyniły się do upowszechnienia wśród wiernych Nabożeństwa do Serca Pana Jezusa.
Publikacja adresowana jest do szerokiego grona czytelników, do wszystkich, którym pobożność Serca Jezusowego jest bliska. Ks. Jan Hojnowski jest sercaninem, wykładowcą w seminarium duchownym, od lat zajmującym się kultem Serca Jezusowego.
fragment książki:
Koronacja obrazów Serca Jezusowego
- pod koniec XIX wieku występuje wielkie ożywienie kultu Serca Jezusowego. Kult ten nabiera wówczas cech społecznych i narodowych. Jako pierwsze poświęciły się Sercu Jezusowemu: Belgia (1868), Irlandia (1873), Ekwador (1874), Hiszpania (1881). Za ich przykładem poszły inne narody. We Francji zapadła decyzja o budowie międzynarodowego sanktuarium Serca Jezusowego na Montmartre w Paryżu.
Żarliwi czciciele oddawali Mu cześć w nowych praktykach religijnych, zaczęto koronować wizerunki Serca Jezusowego. W 1900 roku arcybiskup Meksyku uroczyście ukoronował statuę Serca Jezusowego; to samo uczynił, delegowany przez Leona XIII, kard. Gossens w 1903 r. w Antwerpii; podobnej koronacji dokonał bp Amette w Caen w 1903 roku. W ślad za nimi poszli inni, zrodziło się bowiem przekonanie, że koronowanie obrazów doskonale uwydatnia królewską godność Serca Jezusowego, którą tak mocno akcentował papież Leon XIII m.in. w akcie poświęcenia rodzaju ludzkiego.
Dążenia czcicieli Serca Jezusowego szły jeszcze dalej. Chciano mianowicie uzyskać w Rzymie ustanowienie liturgicznego święta Królestwa Najświętszego Serca. Odnośna prośba od czterdziestu jeden biskupów włoskich i pięćdziesięciu trzech biskupów z Ameryki Południowej wpłynęła do Kongregacji Obrzędów w 1906 roku. Odpowiedź Kongregacji była negatywna; równocześnie papież św. Pius X oświadczył, że nie aprobuje obrzędu koronowania wizerunków Serca Jezusowego.
Kard. L. Billot w liście z 26 kwietnia 1915 roku adresowanym do Ojca Mateo wyjaśniał, że zakaz koronacji obrazów nie jest równoznaczny z zakazem intronizacji Serca Jezusowego. W swym liście pisał: „Jeżeli nie jest naszą rzeczą koronować Jezusa Chrystusa, który jest Królem nie z naszej łaski lub woli, lecz z urodzenia, na mocy synostwa Bożego, (…) to przynajmniej, jak sądzę, do nas należy panowanie Jego uznać, obwieszczać je głośno przed ludźmi, bronić go przed tymi, którzy mu przeczą”. Próbowano ominąć zakaz Rzymu i zamiast nakładania korony na statuę czy obraz, składano ją u stóp statuy. Ale i ta forma nie znalazła aprobaty.
Natomiast Stolica Święta zawsze popierała intronizację, która jest uznaniem królewskiej władzy Chrystusa.
Odznaka Serca Jezusowego
- z języka francuskiego nazywana sauvegarde; przedstawia Serce oplecione koroną cierniową; z niego wyrasta krzyż otoczony płomieniami; w sercu jest otwarta rana, a w jej wnętrzu napis: caritas (miłość). Nad cierniową koroną są wypisane imiona Jezusa, Maryi i Józefa; pod koroną – Joachima i Anny. Obrazek ten rysowany piórem nosiła Małgorzata Maria od 1674 roku na piersi, jako znak miłości ku Chrystusowi. Podobny obrazek znalazł się na ołtarzu w kaplicy nowicjackiej w Paray w 1685 roku w uroczystość ku czci Serca Jezusowego zorganizowaną przez Małgorzatę Marię i jej nowicjuszki.
Praktyka noszenia na piersi tego obrazka jako odznaki przyjęła się wśród nowicjuszek w klasztorze w Paray-le-Monial. Z czasem zwyczaj ten przyjęli czciciele Serca Jezusowego poza murami klasztoru, stał się powszechny wśród mieszkańców Marsylii w czasie szalejącej epidemii dżumy w latach 1720 i 1722. Wówczas to ratunek widziano jedynie w Sercu Jezusa, do którego odmawiano litanię, urządzano nabożeństwa i z pietyzmem noszono odznakę, odmawiając przy tym wielokrotnie w ciągu dnia modlitwę o oddalenie zarazy: „Idź precz, Serce Jezusa jest ze mną”.
Gdy zaraza ustąpiła w 1722 roku, widziano w tym szczególną łaskę Serca Jezusowego i tym chętniej noszono Jego odznakę. Praktyka ta upowszechniła się w całej Francji i znalazła entuzjastów poza jej granicami, w Portugalii, Niemczech, Włoszech, Rosji, Ameryce. W okresie rewolucji francuskiej czciciele Serca Jezusowego byli prześladowani, a noszenie „sauvegarde” traktowane było jako znak sprzeciwu wobec rewolucji i karane śmiercią. Jej noszenie było jednym z okarżeń przeciw Marii Antoninie, żonie Ludwika XVI, w procesie, który zakończył się skazaniem królowej na śmierć.
Odznakę Serca Jezusowego propaguje w naszych czasach, głównie w Ameryce, Apostolstwo Modlitwy, rozprowadzając ją w milionach egzemplarzy. Na odznace jest podwójny napis: „Apostolstwo Modlitwy” – „Liga Najświętszego Serca” oraz wezwanie: „Najświętsze Serce Jezusa, przyjdź Królestwo Twoje”.
